حساسیت به ماهی، واکنشی است که بدن در برابر پروتئینهای موجود در ماهیها مانند سالمون و تون نشان میدهد. این نوع آلرژی یکی از شایعترین آلرژیهای غذایی محسوب میشود. گرچه بسیاری از افراد از کودکی به این آلرژی مبتلا میشوند، اما مطالعات نشان میدهند که حدود 40 درصد افراد در بزرگسالی به این حساسیت غذایی دچار میشوند.
آلرژی به ماهی میتواند واکنشهای شدیدی را در بدن ایجاد کند که حتی ممکن است زندگی فرد را تهدید کند. به همین دلیل، تشخیص و درمان سریع این نوع آلرژی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این مطلب از ماهی فروشی آنلاین رهنما، نگاهی اجمالی به علائم شایع، دلایل بروز و روشهای درمانی آلرژی به ماهی خواهیم داشت.
علائم حساسیت به ماهی
مانند دیگر حساسیتهای غذایی، علائم حساسیت به ماهی ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- کهیر یا بثورات پوستی
- حالت تهوع، گرفتگی معده، سوءهاضمه، استفراغ و/یا اسهال
- گرفتگی یا آبریزش بینی و/یا عطسه
- سردرد
- آسم
- آنافیلاکسی (کمتر شایع): واکنشی بالقوه خطرناک که تنفس را مختل کرده و میتواند باعث شوک در بدن شود.
مدیریت و درمان حساسیت به ماهی
- اجتناب از مصرف ماهی و محصولات مرتبط با آن.
- خواندن دقیق برچسب مواد غذایی.
- درمان علائم آنافیلاکسی با استفاده از اپینفرین (آدرنالین).
تشخیص حساسیت به ماهی
آلرژی به نوع خاصی از ماهی ممکن است از طریق آزمایشهای زیر توسط پزشک تشخیص داده شود:
- آزمایش پوستی (Skin-Prick Test)
- آزمایش خون
- چالش غذایی خوراکی (Oral Food Challenge)
علت ایجاد حساسیت به ماهی
آلرژی به ماهی زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه پروتئینهای خاص موجود در ماهی را بهعنوان مواد مضر یا تهدید تشخیص دهد. در پاسخ، سیستم ایمنی هیستامین آزاد میکند، مادهای شیمیایی که باعث بروز علائم آلرژی به ماهی میشود.
ماهیهای مستعد ایجاد آلرژی
از میان بیش از 20,000 گونه ماهی شناساییشده، برخی گونهها بهطور ویژه احتمال ایجاد واکنش آلرژیک بالایی دارند. بر اساس تحقیقات منتشرشده، این گونهها عبارتند از:
مدیریت و درمان
برای مدیریت حساسیت به ماهی، بهترین راه اجتناب کامل از مصرف تمامی انواع ماهی است که به آن حساسیت دارید. پزشکان معمولاً توصیه میکنند افرادی که به یک نوع ماهی آلرژی دارند، از مصرف سایر گونههای ماهی نیز خودداری کنند. در صورتی که به نوع خاصی از ماهی حساسیت دارید و تمایل به مصرف انواع دیگر ماهی را دارید، حتماً پیش از هرگونه تغییری در رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنید تا با انجام آزمایشهای لازم، از عدم حساسیت به سایر گونهها اطمینان حاصل شود. تغییر خودسرانه رژیم غذایی بدون نظر پزشک، میتواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد.
بر اساس قانون برچسبگذاری و حفاظت از مصرفکنندگان مواد آلرژیزا مصوب سال 2004، ماهی به عنوان یکی از هشت ماده غذایی اصلی شناخته میشود که میتواند واکنشهای آلرژیک شدیدی را در برخی افراد ایجاد کند. به همین دلیل، تولیدکنندگان موظف هستند تا هرگونه محصول غذایی بستهبندیشدهای که حاوی ماهی یا مشتقات آن است را بهصورت واضح و مشخص برچسبگذاری کنند. این برچسب باید حاوی نام دقیق نوع ماهی استفاده شده در محصول باشد تا مصرفکنندگان آلرژیک بتوانند به راحتی از مصرف آن خودداری کنند.
نکات احتیاطی
- برچسب های مواد غذایی را بخوانید تا از قرار گرفتن ناخواسته در معرض ماهی یا مواد غذایی حاوی ماهی جلوگیری کنید.
- به پیشخدمتها، آشپزها، دوستان، خانواده و هر کسی که برای شما غذا تهیه میکند، در مورد حساسیت به ماهی اطلاع دهید.
- از رستورانهای دریایی و بازارهای ماهی که ممکن است در معرض ماهی قرار بگیرید، اجتناب کنید.
- هرگز بدون آگاهی از مواد تشکیلدهنده یا احتمال آلودگی متقاطع با ماهی، غذا مصرف نکنید.
حساسیت به ماهی میتواند واکنشهای آلرژیک سریع و شدیدی ایجاد کند که حتی ممکن است تهدیدکننده زندگی باشد. علائمی مانند تورم گلو، تنگی نفس و کهیر شدید از جمله علائم هشداردهنده این حساسیت هستند. در صورت مواجهه با چنین علائمی، مراجعه فوری به پزشک الزامی است. تشخیص دقیق و درمان مناسب توسط متخصص آلرژی میتواند به کنترل این حساسیت و پیشگیری از بروز عوارض جدی کمک کند.
حساسیت به ماهی و صدف
حساسیت به ماهی لزوماً به معنای حساسیت به صدف نیست و بالعکس. هرچند ممکن است برخی افراد به هر دو حساسیت داشته باشند، اما این دو نوع حساسیت معمولاً مستقل از یکدیگر هستند. این شبیه به حساسیت به تخممرغ و بادامزمینی است که ممکن است در یک فرد همزمان وجود داشته باشد. بنابراین، افرادی که به ماهی حساسیت دارند، میتوانند از انواع دیگر غذاهای دریایی مانند صدفها لذت ببرند، مگر اینکه به آنها نیز حساسیت داشته باشند.